Tuesday, September 21, 2021

Mizo short sermon article: "Rabboni, hmuh theih ka duh"

- Dr. Lalzarzoa, Kawnveng, Sialsuk

Chang thlan: Isuan a lo bia a, “Eng nge tihsak che ila i duh?” a ti a. Mitdel chuan, “Raboni, hmuh theih ka duh,” a ti a. Tichuan, Isuan, “Kal rawh le, i rinna i dam phah a ni e,” a ti a. Khua a lo hmu thei ta nghâl mai a, kalkawngah chuan a zui ve ta a. (Marka 10:51-52)

Khawvela kan awm chhung hian thil hrang hrang te tawngin, kan nunah hian thil chi hrang hrang a rawn thleng thin a ni. Ka taksaah ngei pawh hian a chang chuan chak loh chang te, hrehawm chang te, nawmsam loh leh natna te a thleng fo thin. Mi thenkhat te phei chu pian tirh ata mitdel te, tawng thei lo te, bengngawng te, zeng te a ni thin. A dam pangngai a piang te pawh taksa natna in min chim fo thin. Kan tunlai khawvel hun tawn mek te pawh, kan hriat theuh angin hripuiin min run mek a nih hi. Damna kan zawng a, dam theih na turin kan bei a, damna duhin kan inseng so bawk thin.

Damna chan duh tu chu han ngaihtuah ta ila, a mawlmang thei angbera sawi dawn chuan damlohna engemaw chu a nei tihna a ni. Sawi dan dang lehah chuan tihdam ngai a ni tihna pawh a ni thei. A nih loh vek pawhin tina tu a tawng emaw a ni tihna a ni.

Damlohna emaw chaklohna nei te chu taksa lam natna emaw rilru lam te, thlarau lama hliam tuar te anni thin. Chung ang dinhmuna awm te tan chuan tidamtu neih an mamawh a, tidamtu an zawng a, an pan thin a ni. Damna kan zawnna kawngah hian kan rilru sukthlek dan erawh a inang lo thei viau awm e.

Bibleah hian damlo, khaweng pawh hmu thei lo va mitdel Bartimaian Isua hnena damna a zawn dan hi a ropuiin a entawn tlak ngawt mai. Lal Isua leh a zirtirten Jeriko khua an lo thleng a, mipui an tam em em a, chung ang karah chuan Isua chu va hmuh emaw va pan pawh harsa tak tur a ni. Mahse, Bartimaia chuan kawngsira kutdawha a thutna atang chuan ring taka auvin "Isu, Davida Fapa, min khawngaih rawh" a ti a. A au thawm hria mi tam takte chuan ngawi turin an hau ta hial a, nimahsela, a ni chu a beidawng duh lo, a hma aia nasa in a au zual ta sauh sauh zawk a ni.

Isuan Bartimaia chu han ko turin a ti a, ani chuan a thutna atanga zuang thovin Isua hnen lam chu a pan ta a. Isuan Bartimaia hnenah chuan "Eng nge tihsak che ila i duh?" tiin a zawt ta a. Mitdel Bartimaia chuan eng danga chhang ta lo chuan, "Rabboni, hmuh theih ka duh," a ti a. Tichuan, Isua chuan, "Kal rawh le, i rinna i dam phah a ni e," a ti a. Khua a lo hmu thei ta nghâl mai a, kalkawngah chuan a zui ve ta a.

He laia Mitdel Bartimaia'n tidamtu Isua hnena a mita khua hmuh theih leh a duh thu rinna tak tak nena a sawi hi a ropui ka ti thin ngawt mai. Keini hi chuan hrileng kan ning a, damna chu kan duh a, mahse, tidam theitu hnen thleng turin kan pan peih leh lo thin em?

Bartimaia nunah hian entawn tur tam tak kan neiin a lang. Damna a chan theih nan miten an khap chung pawhin Isua chu a au va, khap hneh theih pawh a ni lo. A au thawm chuan Isua beng a thleng ta a nih kha, chumi ahnuah damna a chang chhunzawm ta nghal bawk. Kan natna te,  kan harsatnate, kan chaklohna zawng zawngah te hian 'Tidamtu Rabboni chu damna chang tur khawpin' kan pan ve rawk rawk ngai em le? Chu chang a ni lo, kan chang tarlanah hian han en ila, damna a chan rual rualin a tidamtu Isua chu a zui ve nghal tih kan hmu bawk. Damna chang a ni mai lo va, a dam rualin Isua a zui ve nghal tih thu pawh hi keini ringtute hian kan entawn ngei ngei tur zing a mi a ni bawk a ni.

Kan hun tawn mekah pawh hian hri hlauhawm tak a leng mek a, heng harsatna rampuma kan tawh mek lai hian, tidamtu Isua hi kan damna turin kan au ve lawm lawm tur a ni dawn lawm ni? Mitdel Bartimaia kha chuan a mitdel chung pawhin 'Rabboni' hnenah khan hmuh theihna a dil tlat a sin. Hawh u, hun harsa tak kan tawh lai mekah pawh hian chu 'Rabboni' hnenah chuan, kan thinlung zawng zawngin hmuh theihna mit i dil ve tlat ang u. 

Pix courtesy: https://www.seasdunkirkny.org/blind-bartimaeus-mark-1046-52/





Wednesday, February 3, 2021

U.N.O TIH KAN SAWI A, A "O" LAI TAK HI!

- Dr. Lalzarzoa

Mizo te hian international politics leh khawvel zau zawk thil thleng kan hmuh emaw kan sawi hian "U.N.O" hmalakna emaw U.N.O ah thlen a ni ang tih ang chi te hi kan sawi fo thin. Mizoram buai lai te phei kha chuan kan nu leh pa rual hoah phei chuan an titi ber pawh kha "Kan ram zalenna tur chu U.N.O in a rawn pawm hunah" tih ang chi te a ri zing hle awm e.

Mizo ten U.N.O kan tih tak hi internet search engine velah ka han thlir kual a, mi tam tak pawhin U.N.O an lo tive tho mai. Mahse, United Nations official website ah chuan keinin a U.N.O kan tih a tawp a 'O" in a lampum ve tur "organization" lai hi a awm ve hauh lo mai a, United Nations tih hlirin an ziak a ni ( hei hi en ta ila: https://www.un.org/en/sections/history/history-united-nations/index.html ) . Hei vang hi aniang sap media leh tuipuiral lam thutharah te hian keinin U.N a "O" lai kan lam tel thin hi a tel ve ngai meuh lohna chhan ni turah ka ngai.

Chutiang a nih si chuan keini ho hian engtia U.N.O ti si nge kan nih tak ang le? Keia hriatna chuan a hrechhuak zo pha hauh lo a, internet search engine ah bawk chuan ka han zawng leh ta a. Chutah chuan Quora website ah hian mi pakhat chuan hetiang hian a ziak a: He pawl hi a din tirh ni atangin 'United Nations Organization' tih a ni ngai lo hrim hrim a, a pawl hmingah hian a saptawng chuan "The United Nations" emaw "The Organization" ti a sawi thin a ni a ti. Kum 1945 a San Francisco khawpui a ram 50 hruaitu kalkhawm ten he pawl an din dawn khan B.B.C chuan an news report ah khawvel huap pawl din a ni a, chu chu a hming atan "United Nations Organization" a ni e tiin an puang a, chu chu a bikin saptawng hmang leh British awp ram teah B.B.C thupuan chu lo hria in U.N.O kan ti ta sup a ni awm e. British awp ram chhung mi te tan chuan B.B.C chu saptawng chanchinthar an hriatna ber a niha vang leh keini pawh chutih lai a British awp India a kan la awm avangin "U.N" ti lo a "U.N.O" kan tih kher na chhan hi a lo mawh hran lo e.

Mithiam te sawi na thlir chungin han sawi chhunzawm ta zel ila, Saptawng chuan United Nations (U.N) tih a ni a, French tawng chuan “L’Organisation des Nations Unies” tih a ni a, French tawng an sawi chuan "ONU" an tih daih thung. French tawng an sawi a organization an tih telh nachhan hi an tawng chuan a lam tawi "NU" tih chauh hmang ta se "Saruak" tihna a ni a, chu chu duh lem lo in "L'organization" tih hi an dah tel ta ni awm tak a ni.

Spanish tawng erawh chuan “las Naciones Unidas” tih a ni a, organization tih ang hawi a tel ta chuang lo a ni.

United Nations (U.N) official website ah pawh hian a "O" lai (organization lai tak) hi hmuh tur a awm hran lo in ka hria. U.N history an ziahlan ah pawh hian he pawl din tan dan an ziak a, chutah pawh chuan The United Nations officially came into existence on 24 October 1945" tih a ni a. Keinin a U.N.O kan tih a, a "O" lai hi chu kan lo hriatsual a ni ta mai awm e. U.N website hi va bih ve mah teh u, U.N.O tih in hmu lem lo in ka ring.

Kan hriatna tizauah, he pawl hming "United Nations (U.N)" tih hi January ni 1, 1942 khan U.S President Franklin Roosevelt an a phuah a ni a, chung hun lai chu Indopui II-na hun lai a ni. Chumi pawl hming a phuah chu kum 1945 October ni 24-ah din a ni ta a ni e.

"U.N.O" ti kulh kulh tawh lo in, "U.N" tih mai tur a nih awm chu a. Hun hman nuam vek ule.

May be an image of text that says "UNITED NATIONS"

HRINGNUN ZIRLAI: HMEICHHE PAKHAT SA SEMCHHUAHNA HMUNA THAWK CHU

Ni khat chu hmeichhe pakhat sa semchhuahna hmuna thawk hi, a hna thawh tur a thawh zawh hnu chuan sa dahthatna/dahvawhna pindanah chuan va e...